Blog decoration

Blog: pytania rodziców

Zaburzenia napięcia mięśniowego u niemowlaków - jak je rozpoznać i co robić?

Jako fizjoterapeuci dziecięcy w gabinecie "Dobre miejsce", często spotykamy się z pytaniami dotyczącymi napięcia mięśniowego u niemowląt. Czy moje dziecko rozwija się prawidłowo? Dlaczego wydaje się takie wiotkie? A może jest zbyt sztywne? W tym artykule postaramy się przybliżyć Wam ten ważny aspekt rozwoju Waszego dziecka.

Zaburzenia napięcia mięśniowego u niemowlaków - jak je rozpoznać i co robić?

Czym jest prawidłowe napięcie mięśniowe?

Napięcie mięśniowe to stan gotowości mięśni do pracy - to, jak bardzo są napięte lub rozluźnione w spoczynku i podczas aktywności. U noworodków i niemowląt prawidłowe napięcie mięśniowe pozwala na stopniowe osiąganie kolejnych kamieni milowych rozwoju - od unoszenia główki, przez obracanie się, siadanie, aż po raczkowanie i chodzenie.

W pierwszych miesiącach życia napięcie mięśniowe dynamicznie się zmienia. Noworodek może mieć zwiększone napięcie w kończynach (często trzyma zaciśnięte piąstki i zgięte nóżki), które stopniowo się normalizuje. Z kolei centralna część ciała (tułów) początkowo może być bardziej wiotka, a z czasem zyskuje na stabilności.

Jak rozpoznać zaburzenia napięcia mięśniowego?

Zaburzenia napięcia mięśniowego mogą przybierać dwie główne formy: obniżone napięcie (hipotonia) lub podwyższone napięcie (hipertonia). Oto najczęstsze sygnały, które mogą sugerować nieprawidłowości:

Obniżone napięcie mięśniowe (hipotonia):

  • dziecko wydaje się bardzo wiotkie, "wylewające się" z rąk podczas podnoszenia,

  • główka często opada na boki, nawet gdy maluch powinien już mieć kontrolę nad nią,

  • pozycja "żabki" z szeroko rozłożonymi nóżkami na podłożu,

  • opóźnienie w osiąganiu kamieni milowych rozwoju ruchowego,

  • trudności z ssaniem, słabe przysysanie do piersi,

  • nadmierna ruchomość w stawach,

  • mało aktywności ruchowej, dziecko preferuje leżenie,

  • "zwisające" policzki podczas płaczu.

Podwyższone napięcie mięśniowe (hipertonia):

  • dziecko wydaje się sztywne podczas podnoszenia lub przebierania,

  • trudności z rozłożeniem i wyprostowaniem rączek lub nóżek,

  • zaciśnięte piąstki utrzymujące się powyżej 3. miesiąca życia,

  • trudności z ułożeniem dziecka na brzuszku - układa się "jak banan" (wygięte do tyłu),

  • krzyżowanie nóżek, "nożycowanie",

  • trudności z przekraczaniem linii środkowej ciała rękami,

  • opóźnienie w osiąganiu kamieni milowych rozwoju ruchowego,

  • asymetria w ułożeniu lub ruchach ciała.

Co może powodować zaburzenia napięcia mięśniowego?

Przyczyny mogą być różnorodne:

  • czynniki okołoporodowe (np. trudny poród, niedotlenienie),

  • wcześniactwo,

  • uwarunkowania genetyczne,

  • przedłużona żółtaczka,

  • zaburzenia neurologiczne,

  • choroby metaboliczne,

  • nieprawidłowe pozycjonowanie dziecka w życiu codziennym.

Ważne jest, aby pamiętać, że niektóre przejściowe zaburzenia napięcia mogą być wariantem normy rozwojowej i mogą samoistnie ustąpić z czasem.

Co robić, gdy zauważysz niepokojące sygnały?

  1. Skonsultuj się z pediatrą - to pierwszy krok. Lekarz może skierować Was na szczegółową diagnostykę lub do specjalisty.

  2. Odwiedź fizjoterapeutę dziecięcego - wczesna interwencja fizjoterapeutyczna może znacząco pomóc w normalizacji napięcia mięśniowego i wspieraniu prawidłowego rozwoju.

  3. Stosuj odpowiednie pozycjonowanie i noszenie - fizjoterapeuta pokaże Ci, jak prawidłowo nosić, karmić i układać dziecko, aby wspierać prawidłowe napięcie.

  4. Wykonuj regularnie ćwiczenia - specjalista dobierze odpowiednie ćwiczenia, które możesz wykonywać z dzieckiem w domu.

  5. Zapewnij dziecku stymulację sensoryczną - różnorodne doświadczenia dotykowe, wzrokowe i słuchowe wspierają rozwój neurologiczny.

Jak wspierać prawidłowe napięcie mięśniowe na co dzień?

  • zapewnij dziecku czas na brzuszku pod Twoim nadzorem, gdy jest przytomne - to wzmacnia mięśnie szyi i tułowia,

  • ogranicz czas spędzany w leżaczkach, bujaczkach i nosidełkach - zbyt długi czas w tych pozycjach może niekorzystnie wpływać na napięcie mięśniowe,

  • noś dziecko w różnych pozycjach - zmiana pozycji stymuluje różne grupy mięśniowe,

  • baw się z dzieckiem, zachęcając je do sięgania po zabawki z różnych kierunków,

  • masuj delikatnie ciało dziecka - to pomaga w regulacji napięcia mięśniowego,

  • kąpiel w ciepłej wodzie może pomóc w rozluźnieniu nadmiernie napiętych mięśni.

Kiedy szukać pomocy?

Zawsze lepiej jest działać profilaktycznie. Jeśli masz jakiekolwiek wątpliwości dotyczące napięcia mięśniowego Twojego dziecka, nie wahaj się skonsultować z fizjoterapeutą dziecięcym. W naszym gabinecie "Dobre miejsce" przeprowadzamy szczegółową ocenę rozwoju psychomotorycznego oraz napięcia mięśniowego i pomagamy rodzicom wdrożyć odpowiednie działania wspierające.

Pamiętaj, że wczesna interwencja jest kluczowa! Im wcześniej zauważymy i zaczniemy pracować nad nieprawidłowościami w napięciu mięśniowym, tym lepsze efekty możemy osiągnąć. Małe dzieci mają niezwykłą zdolność do adaptacji, a ich układ nerwowy charakteryzuje się dużą plastycznością.

Ten artykuł ma charakter informacyjny i nie zastępuje konsultacji ze specjalistą. Każde dziecko rozwija się w swoim tempie, a indywidualna ocena jest niezbędna do właściwej diagnozy i terapii.

Dobre Miejsce Logo
Fizjoterapia dzieci w Katowicach, diagnostyka rozwoju, terapia integracji sensorycznej, korekcja wad postawy.Polityka prywatności

Adres

Dobre Miejsce Fizjoterapia dzieci

ul. Ceglana 66

40-514 Katowice

Kontakt

Kamila: 539 937 132

Martyna: 577 611 464